5 Dáng ấm tử sa được giới sành trà ưa thích nhất tại Trà Công Phu

Trong vô vàn các dáng ấm tử sa được các nghệ nhân chế tác tại Nghi Hưng - Trung Quốc, có những ấm phải nói là tác phẩm nghệ thuật hơn là một trà cụ, thế nhưng những dáng ấm phổ biến vẫn chiếm trọn trong lòng  bấy lâu nay của các quý trà hữu, Trà Công Phu xin tổng hợp những dáng ấm được ưa chuộng nhất trong thời gian gần đây. Đây là đánh giá theo yếu tố khách quan, được TCP tham khảo các trà sư người Trung Quốc và Đài Loan khi đến tham quan và mua ấm tại cửa hàng cùng với đó là sự góp nhặt thông tin trên các diễn đàn trên mạng, nếu có gì sai sót hay cần bổ sung, kính quý trà hữu hãy comment bên dưới để được chia sẻ với nhiều trà hữu hơn nữa. 

ẤM THẠCH BIỀU
Kiểu dáng ấm đơn giản, thiết kế hình trụ Kim Tự Tháp. Ấm Thạch Biều xưa được gọi là Thạch Điều. Chữ Điều trong biển từ vựng trung hoa được chú thích là dụng cụ có vòi ,có quai xách được treo để đun nước sôi ( còn ta thường gọi là cái Xoong) Điều nguyên thủy là vật dụng kim loại biến thành vật dụng gốm, được thấy sớm nhất vào thời Bắc Tống, đại học sĩ Tô Thức ( tức Tô Đông Pha) viết bài  "Thí viện chiên tề"  trong thơ có câu:
"Thả học công gia tác danh ẩm
Chuyên lư thạch điều hành tương tùy".
Công gia: chỉ người làm quan
Chuyên: gạch
Lư: cái lò.

Chữ Thạch để chỉ một thứ vật liệu có tính chất cứng như đá còn chữ Điều chỉ một vật có thể đựng một thứ gì đó bên trong như chiếc hũ có quai xách vòng trên cao.
Ảnh Thạch Điều quai cao: 


Còn dáng ấm Thạch Biều lại có kết cấu kiểu hình tam giác nếu nhìn trực diện, quai ấm cũng được tạo hình giống như 2 cạnh của tam giác, vòi đặt cao, miệng ấm rộng, công năng sử dụng tốt. Ấm được đại sư Cố Cảnh Chu đặc biệt yêu thích dòng ấm này và đã đổi tên từ Thạch Điều sang Thạch Biều qua câu thơ:
“Nhược thủy tam thiên
  Duy ẩm nhất biều”
Dưới đây là hình ảnh ấm tử sa Thạch Biều tại Trà Công Phu
Ảnh: 

Ấm có công năng tốt, miệng rộng dễ tháo xác trà, nắp ấm khít, quai cầm thế chắc chắn, vòi dựng tạo hình khối, rót trà thành dòng suôn.
 

ẤM THỦY BÌNH
Ấm nỗi lênh đênh trên mặt nước mà không bị nghiêng ngã, đó là lí do tại sao người ta đặt tên ấm là Thủy Bình. Ấm thủy bình được xem là tiêu biểu nhất của ngày xưa phải nhắc đến ấm Thủy bình của mạnh Thần.



Ấm có dáng nhỏ, thường dành cho độc ẩm hoặc quần ẩm là chủ yếu. Nhưng ngày nay, sự đa dạng hóa về nhu cầu người dùng cho nên những chiếc ấm thủy bình cỡ lớn (quần ẩm) được chế tác phục vụ nhu cầu người sử dụng, vẫn đảm bảo các công năng vốn có của ấm.
Ảnh: 

Ấm có quai cong tròn mềm, thân tròn trịa, núm lắp ấm tạo hình như viên ngọc. Vòi ấm thẳng, hướng góc khoảng 45 độ so với thân ấm.

ẤM VĂN ĐÁN
Dòng ấm này thuộc dạng hay bị nhầm giữa ấm Tây Thi và Văn Đán. Ấm Văn Đán được sáng tác vào cuối đời Minh đầu đời Thanh, hình dáng gần giống ấm "Tây Thi". Văn Đán trọng vẻ cổ điển mộc mạc. Đó là đặc điểm thẩm mĩ nghệ thuật tương đối được chú trọng đương thời. Văn Đán được giải theo nghĩa là: " Văn" chỉ sự dịu dàng nho nhã, ngoại hình tư thái ung dung."Đán" là chỉ nữ diễn viên trong hài kịch bấy giờ. Ấm Văn đán được xem là danh ấm và có bài thơ tụng rằng:
Hà tất Phượng Hoàng khuyếch ngự danh
Hoản nữ từ tiền lạc nhật trần,
Tùng Trúc Mai dĩ khai tam kính.
Hoa lạc điểu đề thủy tự lưu.



Hiện nay, ấm Văn đán,Tây Thi,quý phi biến hóa đa dạng, tùy theo phong cách của thợ gốm mà thành, cao thấp phì ốm, muôn màu muôn vẻ.khiến việc gọi tên. có khi cũng có sự nhầm lẫn, tuy vậy,vẫn còn giữ dc hình thể nguyên thủy của ấm Văn Đán. Văn nhân đời thanh Ngô Mai Đỉnh khen ấm văn đán rằng: Về mô phỏng hình tượng, nhã nhặn tựa vai mĩ nhân,cốt cách cao tựa Tây Tử (Tây Thi nhũ ).


Ấm vòi ngắn, thân hơi nhô tròn, quai hơi vặn xuống phía dưới. Tổng thể ấm về công năng trọn vẹn, nghiêng ấm rót, dòng trà cong vút.

ẤM CHUYẾT CẦU – XUYẾT CẦU
Ấm Xuyết Cầu là loại ấm điển hình được đánh giá cao về tổng thể “Hình – Thần – Khí - Thái” trong các loại ấm có hình tròn truyền thống, cũng là 1 trong những kiểu dáng đặc biệt ưu tú của ấm tử sa. Tạo hình cơ bản là núm, nắp ấm và thân ấm là 3 hình tròn theo trình tự từ bé đến lớn mà hợp thành ấm xuyết cầu.



Bụng ấm là hình tròn lớn, nắp ấm là hình tròn nhỏ hơn, tròn nhỏ nằm trong vòng tròn lớn, ven miệng và ven nắp xuyết cầu có đều có 1 viền đắp nổi. Viền trên nắp lớn dày và nổi hơn viền ven miệng ấm,trên lớn dưới nhỏ, khi đậy nắp sẽ hợp thành 2 viền, thường gọi là "thiên áp địa" hay "viền văn võ" hoặc "viền mẫu tử".



Vào thời Dân quốc, ấm Chuyết Cầu của nghệ nhân Trình Thọ Trân được xem là xuất sắc trong mẫu ấm xuyết cầu. Tạo hình của ấm xuyết cầu, đúng theo nghĩa sáng tác của ấm,các vòng tròn đan chuyết với nhau, đặt tên theo đặc điểm kết cấu tạo của ấm.



Nghệ nhân đời Thanh tên Trình Thọ Trân, lúc chế ấm nghệ nhân đã bước sang tuổi 80 và mẫu ấm này đạt giải khuyến khích tại cuộc triển lãm Ấm Tử Sa tại Panama. Kiểu dáng cổ, hài hòa khí thái, công năng hữu hảo, chất đất làm ấm thường là các loại đất cổ, hiếm nên được sưu tầm và ưa thích.

ẤM TÂY THI

Ấm tử sa Tây hội tụ những nét đẹp của người phụ nữ. Tổng thể ấm là các đường cong mềm, ấm vượng phú quý, phỏng bầu ngực tròn đầy của nàng Tây Thi xinh đẹp "chim sa cá lặn". Hình thể chiếc ấm đất tử sa này cân đối, thân ấm tròn đầy đặn, quai cong mềm mại, núm nắp ấm, vòi ấm phỏng đẹp tựa "nhũ hoa". 4 chi tiết "Hình - Thần - Khi - Thái" hội tụ trọn vẹn trong chiếc ấm. Bởi vậy, ấm được nhiều trà nhân ưa thích.

Nguồn gốc ấm "Tây Thi Quai Ngược" Ấm Tây Thi vốn có tên gọi là ấm Văn Đán. Ấm Văn Đán cách điệu cao nhã nên có thêm “Tây thi Nhũ”. Tức nói lên hình tượng ấm tựa như bầu ngực bầu bĩnh phong mãn của nàng Tây Thi .

Họa tiết được đắp bằng tay nổi bật trên thân ấm

Người đời sau thấy tên "Tây Thi Nhũ" hơi khiếm nhã, nên được sửa lại là "Tây Thi Quai Ngược". Người làm ấm Tây Thi quai ngược là nghệ nhân rất nổi tiếng Đời Thanh tên Từ Hữu Tuyền.  

Trên đây là tổng hợp 5 dáng ấm phổ biến được giới sàn trà ưa chuộng, dựa trên đánh giá khách quan người dùng. Mọi ý kiến góp ý của quý trà hữu xin được comment bên dưới hoặc gọi điện trực tiếp qua Hotline: 0969781500 Email: tracongphu@gmail.com
Trà Công Phu: 91 Nguyễn Tuân – Thanh Xuân – Hà Nội. Địa chỉ uy tín của người sành trà!

Tham khảo thêm:
+ Cách khai ấm - dưỡng ấm tử sa quý trà nhân cần lưu ý
+ Hộp trà quà biếu cao cấp
+ Khay bàn trà điện đa năng - gợi ý quà biếu sang trọng